HS code Nedir? Hs code (GTİP) Nasıl Alınır?

Türkiye’den Amerika’ya, Avrupa’ya ya da dünyanın farklı noktalarına ürün göndermeyi planlıyorsanız, gümrük süreçlerini doğru yönetmeniz kritik öneme sahiptir. Bu noktada HS Code (Harmonized System Code) yani tarife kodları, ürünlerinizin uluslararası pazarlarda sorunsuz tanımlanmasını sağlar ve tüm dünyada ortak bir dil oluşturur.
⚠️ Özellikle 29 Ağustos 2025’te Amerika’da De Minimis muafiyetinin sona ermesiyle birlikte artık 800$ altındaki her ürün de gümrük vergisine tabi olacak. Bu, yüzlerce Türk satıcısının fiyatlandırma stratejilerini ve kârlılık hesaplarını doğrudan etkileyecek. Doğru HS Code seçilmediğinde, yanlış vergi oranlarıyla karşılaşabilir, hem ek maliyet hem de gönderilerde gecikme riski yaşayabilirsiniz. Bu nedenle HS Code’unuzu belirlerken çok daha dikkatli olmanız gerekiyor.
Blog yazımızda; HS kodunu nasıl bulabileceğinizi, bu kodların ticari süreçlerinizi ve maliyetlerinizi nasıl etkilediğini, uluslararası ticarette kesintisiz ve güvenli bir işlem yapabilmek için nelere dikkat etmeniz gerektiğini detaylı bir şekilde anlatacağız.
Keyifli okumalar dileriz!
HS Code Nedir?
Küresel çapta yapılan uluslararası ticarette ürünlerin sınıflandırılması için kullanılan, en az altı haneli HS code, malların kendi aralarında ortak özelliklere göre kategorize edilmesini sağlar. Böylece dünya genelinde tüm ürünler sınıflandırılabilir ve gümrük işlemleri daha hızlı ve doğru bir şekilde yürütülebilir.
Temel olarak 21 bölüm ve 99 fasıldan oluşan bu kodlar ülkelere göre farklılık gösterebilir. Her fasıl önce 2’li kod, sonra 4’lü ve 6’lı pozisyonlara ayrılmaktadır. Kulağa karmaşık gelen bu kod dizilimi ile ülke çapında vergilendirme ve verisel analizler oluşturma aşamaları hızlıca yapılabilir.
Neredeyse tüm dünyada geçerli olan bu kod, Dünya Gümrük Örgütü (WCO) tarafından belirlenen Harmonized System Nomenklatürü ile oluşturulur. Dünya genelinde ticareti büyük ölçüde kolaylaştıran bu sistem, WCO’ya bağlı 180’den fazla ülkede kullanılmaktadır.
Ülkemizde ise bu kod sistemini şu şekilde açıklayabiliriz:
İlk 2 Rakam (Fasıl Numarası): Ürünün ait olduğu genel bölümü gösterir. Örneğin, 01 faslı canlı hayvanları, 84 faslı ise kazanlar, makineler ve mekanik cihazları kapsar.
İlk 4 Rakam (Pozisyon Numarası): Ürünün ilgili fasıl içindeki daha spesifik pozisyonunu belirtir.
İlk 6 Rakam (Armonize Sistem Kodu): Bu kısım, Dünya Gümrük Örgütü’ne üye tüm ülkelerde ortaktır ve uluslararası ticaretteki ürünler için temel sınıflandırmayı sağlar.
7. ve 8. Rakamlar (Avrupa Birliği Kombine Nomanklatür Kodu): Avrupa Birliği ülkelerinde geçerli olan daha detaylı sınıflandırma kodudur. Türkiye, Gümrük Birliği üyesi olduğu için bu kodları kullanır.
9. ve 10. Rakamlar (Milli Alt Açılım): Farklı vergi uygulamaları veya özel istatistiki amaçlarla Türkiye’ye özgü olarak belirlenen kodlardır.
11. ve 12. Rakamlar (İstatistik Kodu): İthalat ve ihracat istatistiklerini daha ayrıntılı tutmak amacıyla kullanılan ek kodlardır.
Her ülke, kendi uygulamalarına göre bu kodları genişletebilir ve böylece veriler terminolojik anlamda sağlıklı şekilde kategorize edilebilir.
GTİP Kod ve HS Kod Arasındaki Fark Nedir?
Uluslararası ticarette ürünlerin sınıflandırılması için kullanılan en temel sistem HS (Harmonized System) Kodudur. Dünya Gümrük Örgütü tarafından oluşturulan bu standart 6 hanelidir ve tüm dünyada aynı ürünü ifade eder.
Türkiye’de ise bu sistemin uyarlanmış hali olan GTİP (Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu) kullanılır. GTİP, HS kodunun ilk 6 hanesini temel alır ve Türkiye’nin gümrük tarifeleri ile istatistik ihtiyaçlarını karşılamak için 6 hane daha eklenerek 12 haneli hale getirilir.
Kısaca; HS kodu uluslararası ortak dil, GTİP ise Türkiye’de kullanılan detaylı versiyondur. İthalat ve ihracat işlemlerinde beyan edilmesi gereken resmi kod GTİP’tir.
Hs Kod Sorgulama Nasıl Yapılır?
Gümrük, vergilendirme ve menşe kurallarının uygulanması gibi kritik konularda HS kodunun doğru bildirilmesi büyük önem taşır. TC Ticaret Bakanlığı başta olmak üzere pek çok resmi platformda sorgulama yaparak ürünleriniz için doğru koda ulaşabilirsiniz. Bu sorgulamayı, ürünün adını veya özelliklerini yazarak gerçekleştirebilir; ya da elinizde bir GTİP kodu varsa, kodu girerek ürünün detaylı bilgilerine ulaşabilirsiniz.
İhracat Faturalarında Zorunlu mu?
Dünya Gümrük Sistemi tarafından evrensel olarak verilen HS kodu, diğer adıyla GTİP numarası, ihracat sisteminde ve faturalarda yer alması zorunlu bir bilgidir. Bu kodun doğru girilmesi son derece önemlidir. Eksik veya yanlış beyan edilen HS kodu nedeniyle ürünlere gümrükte el konulabilir ya da malın gümrüklenmiş değeri üzerinden üç katına kadar ceza uygulanabilir.
HS Kodu Türkiyedeki Perakendeciler İçin Neden Önemlidir?
HS (Harmonized System) kodları, ürünlerin uluslararası ticarette sınıflandırılmasını sağlayan standart bir koddur. Türkiye’deki perakendeciler için doğru HS kodlarını kullanmak, hem ticari hem de yasal açıdan büyük önem taşır:
Gümrük işlemlerinde hız ve doğruluk sağlar:
Türkiye’ye ithalat veya ihracat yaparken, ürünün HS kodu gümrük işlemlerinin doğru ve hızlı bir şekilde tamamlanmasına yardımcı olur. Yanlış kod kullanımı gecikmelere yol açabilir.
Ek maliyetleri önler:
HS kodları, ürünlere uygulanacak vergileri ve tarifeleri belirler. Yanlış kod kullanılırsa, beklenmedik ek vergiler veya cezalara maruz kalabilirsiniz.
Yasal uyumluluğu sağlar:
Türkiye’de gümrük mevzuatına uygun hareket etmek yasal bir zorunluluktur. Doğru HS kodu kullanmak, yasal sorunlardan korunmanıza yardımcı olur.
Müşteri güvenini artırır:
Ürünler doğru şekilde sınıflandırıldığında, paketler zamanında ve eksiksiz şekilde müşteriye ulaşır. Bu, müşteri memnuniyetini ve marka güvenilirliğini artırır.
Maliyet kontrolünü kolaylaştırır:
Türkiye’de perakendeciler, HS kodlarını doğru kullanarak vergi ve gümrük maliyetlerini öngörebilir, bütçelerini daha verimli yönetebilir.
Ticari avantaj sağlar:
Doğru HS kodları, ürünlerin ihracat ve ithalat süreçlerinde herhangi bir engelle karşılaşmadan akışını sağlar ve uluslararası ticarette rekabet avantajı yaratır.
HS Code Kodu Değişken midir?
Tüm dünyada geçerli olan Harmonized System tarafından belirlenen HS kodunun ilk 6 hanesi sabittir ve ülkelerin bu kısımda herhangi bir değişiklik yapmasına izin verilmez. Ancak kodlar her yıl güncellenebilir. Yeni yılda kullanılacak kodlar her yılın son günü belirlenir ve Resmî Gazete’de yayımlanır. Bu nedenle, e-ihracat yapan firmaların kodları düzenli olarak kontrol etmesi, işlemlerinin güvenliği açısından önemlidir.
E-ihracat süreçlerinizde Almanya Ambalaj Yasası (VerpackG) kaydı, dosya kaydet ve erken takip numarası gibi gümrük işlemlerini hızlandıran hizmetlerden yararlanmak için ShipEntegra’ya üye olabilirsiniz.
ShipEntegra ile HS Code Yönetimi
E-ticarette en çok kullanılan ürünlerin Hs kodları şu şekildedir:
HS Kodu | Tanım |
71 | Kıymetli Taşlar ve Metaller
Elmas, değerli taşlar, kıymetli metaller, takılar, sikkeler. |
95 | Çeşitli Mamul Eşyalar Mobilya, oyuncak, spor malzemeleri, el aletleri. |
49 | Kağıt ve Karton Selüloz hamuru, kağıt, karton, basılı kitaplar, gazeteler |
63 | Tekstil ve Tekstil Ürünleri İpek, yün, pamuk, sentetik lifler, halılar, konfeksiyon ürünler |
39 | Plastik ve Kauçuk Plastik ve mamulleri, kauçuk ve mamulleri |
Daha ayrıntılı bilgi için Gümrük Hesaplama Aracı‘nı deneyebilirsiniz.
ShipEntegra, ihracat yapan satıcıların doğru HS Code seçimini kolaylaştırmak için özel çözümler sunar:
- 📌 Otomatik Kod Önerisi → Ürün kategorisine göre HS Code önerir.
- 📌 Beyanname Uyum Kontrolü → Fatura ile beyanname uyumsuzluklarını önler.
- 📌 Çok Ülke Desteği → Hedef ülkenin yerel kodlarını da gösterir.
- 📌 Entegre Lojistik Takibi → Gümrük işlemleriyle kargo takibini tek panelden yapmanızı sağlar.
📢HS Code, Ürününüzün Gümrükteki Kimlik Kartıdır
HS Code, uluslararası ticarette ürününüzün kimlik kartı gibidir.
Doğru kod seçimi; vergilerden izin belgelerine, istatistiklerden gümrük süresine kadar her aşamada belirleyici olur.
Yanlış kod ise gereksiz maliyet, teslimat gecikmesi ve müşteri kaybı anlamına gelir.
Eğer doğru HS Code ile hızlı ve sorunsuz gümrük işlemleri yapmak istiyorsanız, ShipEntegra’nın akıllı kod eşleştirme ve otomatik beyanname kontrol sisteminden yararlanabilirsiniz.
📦 Hemen kaydolun, gümrükte bekleme süresini sıfıra indirin!